HALIGI

“Matagal akong naitali sa paniniwalang ang babae ay walang sapat na kakayahan na magtaguyod ng isang pamilya at dapat ay nasa loob lamang ng tahanan at ang magiging buhay ay nakasalalay sa mga desisyon ng ama ng tahanan. Pero ang lahat ng aking paniniwala ay naglaho mula ng lumisan ang aking asawa.” – Mercedita Espinosa

Ang pamilyang Espinosa ay naninirahan sa Barangay Catol, Candelaria, Zambales sa loob ng humigit kumulang tatlumput taon.

Agosto 10, 2014 nang ang kanyang asawa na si Sonny ay yumao sa sakit sa puso na kanyang nakuha simula pa pagkabata. Isa itong maituturing na isang malaking dagok ng pamilya na kung saan ang haligi na magsusuporta sa bawat unos at problemang maaring mahagip ng bawat pagkakataon ay naglaho na. Lahat ng responsibilidad bilang isang ama at ina ay kasalukuyan nang inaako ng ina ng tahanan na si Mercedita Espinosa. Ayon sa kanya,” Mahirap na ang lahat ng responsibilidad ay nakaatang sa akin ngunit pasalamat ako dahil mayroon akong mga anak na napalaki namin ng maayos na syang nagiging sandalan at katuwang sa pang araw-araw naming buhay”. Ngunit sa kabila ng pagiging solo sa pagtataguyod ng kanyang pamilya, hindi ito nagging hadlang upang mas pag-ibayuhin pa ang kanyang pakikipagkapwa-tao.
Si Mercedita ay biniyayaan ng anim ng anak. Ang dalawa dito (Janice at Mary Catherine) ay may kani-kaniyang nang pamilya. Si Murphy, 23 taong gulang ay nakapagtapos nang kolehiyo sa kursong “Bachelor of Science in Secondary Education Major in English” sa ilalim ng programang ESGPPA (Expanded Student Grant-in-Aid for Poverty Alleviation) noong Abril 19, 2018.

Kamakailan lamang siya ay natanggap bilang college instructor ng Microasia College of Science and Technology- Sta. Cruz, Zambales habang naghahanda para sa parating na Let Teachers Board Exam. Si Patrick naman, 19 taong gulang, nasa ika-apat ng taon sa kolehiyo at kumukuha ng kursong Bachelor of Science in Civil Engineering sa Ramon Magsaysay Technological University (RMTU)- Iba Campus ay kabilang sa iskolar ng AES Philippines na kung saan ang programa ay naglalayon na matulungan ang mga mahihirap na pamilya na may makapagtapos ng pag-aaral sa kolehiyo upang makapagbigay ng maayos at mas desenteng pamumuhay. Samantala, sina Jessa Mae, Grade 8 sa Pamibian Integrated School at Sheena Mae, Grade 4 sa Catol Elementary School, mga pawang kabilang sa mga minomonitor na bata ng programa.

Sa loob nang apat na taon, si Mercedita ay nagbibigay ng boluntaryong pagsesebisryoso bilang isang Barangay Health Worker (BHW). Bilang BHW, sinisiguro nila na ang lahat ng bata ay nababakunahan at natitimbang, gayundin sila din ang nagaanunsyo sa mga Senior Citizens na mabibigyan ng bakuna laban sa Flu at Pneumonia. Katuwang din sila ng mga health workers sa pagbahay-bahay sa mga defaulters o yung mga batang hindi nakapunta sa skedyul ng kanilang bakuna. Dagdag pa dito, si Mercedita ay maasahan din ng barangay sa pagmomonitor sa oras ng sakuna at kalamidad sa pamamagitan ng pagtatawag sa kanyang nasasakupang Purok (1 & 2) upang kamustahin ang kanilang kalagayan. Halimba nito ay mga ladlad na kawad ng kuryente at natutumbang puno na kanya namang inirereport sa barangay upang mabigyan ng agarang aksyon. Isa ring aktibong miyembro ng KALIPI si Mercedita na ngkakaroon ng buwanang pagpupulong. Ang mga nasabing aktibidad ay pinatotohanan naman ng Punong Barangay na si Aida E. Eblacas.

Mula taong 2013, si Mercedita ang tumayo bilang Parent Leader ng kanyang grupo na binubuo ng dalawamput anim na miyembro. Ang dalawamput anim na ito ay may kani-kaniyang pag-uugali, may madaling matuto at mayroon din naming hindi, may mga samu’t-saring hinaing at reklamo na kung saan dumating din sa punto na gusto ng isuko ni Mercedita ang kanyang pagiging lider. Ngunit sa halip na sumuko, mas nagpakatatag at mas nagpayabong si Mercedita bilang isang lider. Sa katunayan, taong 2015, nag-umpisa ang kanyang grupo sa kanyang pangunguna ng isang programang tinawag na “4Ps- Balik Biyaya sa Kapwa”. Ang programang ito ay bunga ng pagdalo ni Mercedita sa Active Citizenship Seminar na kung saan nagtulak upang mag-isip sya ng isang produktibong aktibidad na magbabalik ng biyayang kanilang natatanggap mula sa gobyerno. Ang kanilang grupo ay nagaambag-ambag tatlong beses kada taon depende sa kakayanan ng miyembero upang magpakain ng mga estudyante sa Catol Elementary School, miyembero man ng Pantawid o hindi. May humigit kumulang isang daan tatlungput limang bata (135) mula Kinder hanggang Grade 6 ang napapakain tulad ng lugaw at sopas. Dagdag pa dito, nagbigay ang grupo ng dish drainer, isang dosenang plato at mangkok sa eskwelahan noong Marso 2017.

Kasalukuyan, ang pangunahing pinagkukunan ng kita ng pamilya ay mula sa limang daan (Php500) allowance ng BHW, tulong pinansyal mula sa kanyang anak na si Janica at ang kita na magmumula sa pagtuturo ni Murphy ngayong pasukan. Noong 2016, nabigayn ng tulong pinansyal si Mercedita sa ilalim ng Sustainable Livelihood Program na nagkakahalaga ng limang libong piso (Php5, 000). Ito ay ginamit nya sa pagtitinda ng balot. Dagdag pa dito, sa ilalim ng pondo ng Bottom-Up-Budgeting (BUB), siya din ay nakatanggap ng pitong libo piso (Php7, 000) na ginamit bilang puhunan sa pagtitinda ng gulay, karne, kakanin, chicharon at fish cracker. Dagdag pa dito, noong Hulyo 2017, pinagkalooban siya ng “tribike” mula sa LGU- Candelaria upang magamit niya sa kanyang paglalako ng paninda.

Ayon kay Mercedita, sa tulong ng Programang Pantawid Pamilyang Pilipino Program, kanyang nasambit na mas lalo niyang napalawak ang kaalaman hindi lamang sa pagtataguyod ng kanyang sarili at pamilya bagkus napaunlad din nya ang pakikipagkapwa-tao. Kung ihahalintulad dati na ang babae ay nararapat lamang na magsilbi sa kanyang pamilya at gumawa ng mga gawaing bahay, ngayon isa sya sa buhay na patunay na ang babae ay mayroong malaking parte at boses sa lipunan. Ang kanyang pakikitungo sa kanyang kapwa ay mas lalong hinasa sa pamamagitan ng pakikisalamuha sa ibang tao na bilang isang lider, siya ay may responsibilidad sa grupong kanyang hinahawakan.

“Masaya ako dahil kahit ganito lang ako, kahit papano kaya ko din pa lang maging lider. Masarap ang pakiramdam na may mga taong nakikinig sa iyo at kinikilala ka nila bilang lider. Ang simpleng pagtulong sa barangay ang nakikita naming paraan upang masuklian namin ang tulong na aming natatanggap mula sa gobyerno” –Mercedita.

Isinulat ni: Christine Joy C. Lim

#DSWDGitnangLuzon #MayMalasakitSaPamilya #2018NationalFamilyWeek




PASAN

Marahil napakarami ng natabunan ng kahirapan; ngunit, halos dalawampu’t pitong taon na ang nakakaraan, nang nagalit ang bulkan, ang Pinatubo na nagpabaon sa masaganang lupa, ari-arian. Ilang pulgada katumbas ng halos tatlong dekada, isang kahapong marahas na nag-iwan ng bakas.

“Pasan-pasan po namin ang mga gulay na inangkat namin sa Sitio, minsan lima o tatlong sako. Halos apat na oras po ang paglalakad papunta sa bayan. Para po sa mga anak namin.”
Ang ating mga katutubo, masagana sa lupa at mayaman sa kultura. Hindi na sila iba, madalas na natin silang nakakasalamuha. Isa sakanila ang pamilya Bagat na naninirahan sa Sitio Banawen, Barangay Maloma, San Felipe, Zambales. Bunga ng isang taong panliligaw ni Tatay Alejo kay Nanay Julie, nagkaroon sila ng walong anak. Ayon sakanila, hindi man sila tumigil magsikap, apat sakanilang mga anak ay hindi nakapagtapos ng pag-aaral. Kasabay na nito ang pagputok ng bulkang Pinatubo na tuluyang ibinaon ang kanilang mga tanim na pinagkakakitaan. Ang panganay na si Jerah, bagamat nakatungtong ng ikalawang taon sa kolehiyo hindi sumapat ang kita upang sya ay mapagtapos, si Jonas naman ay nakatungtong ng ika-apat na baitang, habang si Jeanne at Jayneth naman ay naging ganoon din ang kapalaran.

Taong 2012 ng mapasama ang Pamilya Bagat sa Programang Pantawid Pamilya ng DSWD. Sila ay aktibo sa naturang programa. Sa katunayan ay naging Parent Leader si Tatay Alejo na kung saan siya ang nangunguna sa ibat ibang gawain ng programa at walang sawang ipinapaabot sa kanyang mga kasamahan ang mga mahahalagang impormasyon patungkol sa mga programa. Magkatuwang ang mag-asawa sa bawat pagsubok hanggang sa patuloy nilang napag-aral ang apat pa nilang mga anak na sina Allysa Joy, Jessica, Jerameh, at Juliet. Katuwang ang 4P’s, si Allysa Joy (21), ay nakapagtapos na sa kolehiyo ngayong taon sa kursong Bachelor of Elementary Education at kasalukuyan ng nagtuturo sa kanyang mga kapawa katutubo. Si Jessica naman (20) ay tutungtong na sa ika-apat na taon sa kolehiyo sa pasukan sa kursong Bachelor of Science in Agriculture. Habang sina Jerameh (17) at Juliet (16) na patuloy na minomonitor ng 4P’s ay tutungtong na sa Senior High School sa pasukan.

Si Tatay Alejo ay isang Indigenous People’s President ng mga Senior Citizen sa kanilang barangay na may apatnapung miyembro. Sya rin ang kinilalang “elder” sa kanilang Sitio at may hawak ng Certificate of Ancestral Domain (CAD), kasama ang kanyang pamilya, chieftain, at sa tulong na din ng National Commission of Indigenous People’s (NCIP), tuloy ang kanilang laban upang makuha na ang titulo o ang Certificate of Ancestral Domain Title (CADT) para sa seguridad ng kanilang lupa. Bukod rito, si Tatay Alejo din ay vice president ng Indigenous People’s Education (IPED), kaisa sya sa mga tagapag-balangkas ng mga ituturong wika sa mga katutubo hanggang marating nila ang K-12.

Gamit ang mga paa, sipag, tiyaga, at pagmamahal sa pamilya sa halos dalawampung taong paglalakad pasan-pasan ang mga ibat-ibang uri ng gulay na paninda mula sa kabundukan hanggang sa bayan ng apat na oras, umaraw man o umulan, tunay nga na nagbunga na ang bawat patak ng pawis at luha.

Nakapagpatayo na rin sila ng bahay sa kabihasnan upang hindi na mahirapan sa pagpasok sa eskwela ang kanilang mga anak. Nag-aangkat pa rin sila ng gulay galing sa kanilang Sitio bilang kabuhayan na ngayon naman ay naibababa na gamit ang kanilang nabiling kalabaw. Mayroon na rin silang motorsiklo. Ayon kay Nanay Julie, diskarte, pagmamahal sa pamilya, at panalangin sa Diyos ang kanilang naging susi sa negosyo. Minsan na din silang nakapag-ani ng tanim na palay, hindi nila binenta kundi naging pagkain nila ito ng isang taon. Bagamat ang Pamilya ay purong Ayta na nahaharap sa pagbabago, naipapanatili pa rin nila ang kanilang kultura sa pamamagitan ng pagkwekwento at pag papaalala na hindi nila dapat kalimutan ang mga kinagisnang kultura ng katutubo.

Marahil nga marami man ang natabunan ngkahirapan, may ilan pa ring patuloy na aahon at gagamitin ang mga natutunan sa marahas na kahapon, isa na rito ang Pamilya Bagat.
Bakit sila maituturing na Huwarang Pamilya? Sila ay galing sa mahirap at malaking Pamilya subalit sila ay nagpupunyagi na mapaunlad ang kanilang pamumuhay sa pamamagitan ng pagtutulungan, pagkakaisa at pagtitiyaga. Sila din ay ehemplo ng mga katutubong pamayanan sapagkat isa sila sa nakikipaglaban para sa karapatan at pagprepreserba ng kultura.

 

Isinulat nina: Leo Redelio R. Carias at Cherrìe Lyn T. Herico

Mga Larawan ni: Cherrìe Lyn T. Herico

#DSWDGitnangLuzon #MayMalasakitSaPamilya #2018NationalFamilyWeek




SALTIBAN FAMILY

A modest mom Jennifer of Brgy.Villa Rosenda, Talugtug Nueva Ecija has engaged on a lot of unskilled works in the past. She used to help husband Joel for planting rice in the field. They were blessed three children talented and responsible. Jennifer has a big faith in God that even their income are not enough to sustain the family needs she never think to stop to continue pursue her dream.

“Hindi hadlang ang kahirapan sa aking pamilya nadiyan ang DIYOS at ang mga taong gagamitin niya para kami ay tulungan.” Jennifer said.

Jennifer considered it a blessing when, in 2008, her family was chosen as beneficiary of the Pantawid Pamilyang Pilipino Program of DSWD. Three of her children – Kaycelyn, now 17 years old; Vincent, now 14 years old and Kristine 8 years old – receive P300 for elementary and P500 high school each as education assistance from the Program on top of the P500 health grant for the family.

Jennifer was happy to share that since the start of Pantawid Pamilya, their family has been abiding by the conditions of the Program on health, education and attendance to Family Development Session (FDS). Proof to their compliance is their full availment of P3, 200 cash grant every two months.

GATES OF CHANCES

Her addition in Pantawid Pamilya also opened doors of opportunities for Jennifer. Her children received achievement every year. And her husband works as construction worker, her mother in law gave her husband of small part of land farm that they can manage and it’s a big help for them to sustain her family. Her eldest daughter has skills in beauty care which use her to help her own self to sustain in her studies. Her husband at present study vocational course in SMAW and he dreamed of working in abroad for the future of his children especially her eldest daughter could go to college this next school year.

“Jennifer was very active as a Parent Leader of Pantawid Pamilya, a PTA Officer in school, volunteer in KALAHI-CIDSS, Leader in Church and Community Leader in Barangay. She received lots of awards and appreciation for being active in the community. And she always excited to share to her member of what life means if you succeed. Shares that her determination to apply the knowledge and skills she got from Family Development Session.

“ Dahil sa FDS napakarami kong natutunan gaya ng pagtatanim ng mga gulay (BIG) na siyang nagging dagdag income sa aming pamilya, hindi lang namin nagiging pagkain sa araw-araw kundi nakakapagtinda pa ako ng kulay at ito ay aking iniipon para sa aking mga anak. At sa aming mag-asawa ay naibabahagi at na-aaply naming ang natutunan naming sa FDS.”

Because of the program her children became more active in the school and also they learned to value the grant that they received in the program. Her eldest daughter is entry for exemplary child last year and also she is the grand champion in “Knowledge Management” spoken poetry year 2018. And her youngest sister should be the next entry for exemplary child this coming August’2018. Nanay Jennifer is proud to her children and very thankful to our God for giving her children who does really know to value everything.

JENNIFER’S PLANS

Jennifer’s face light up in gladness as she observes how her situation now is far better than it was before.

I can say that our life has improved. We can now provide for our children’s needs in school. We have gradually repaired our house through our selling vegetables’ income and the extra income of my husband thru construction and planting rice,” said Jennifer.

She added that her husband Joel excited to his graduation this coming May 8, 2018 for the vocational course of SMAW NCII.

I have so many plans. I have so many dreams. It is really my hope that my children finish study.
Blessings come to people who have faith, indeed),” she said.

Jennifer’s plans are seemingly attainable as can be seen in the effort and dedication she gives to all other happenings she meets along the way.

Written by: Sherry Capinpin

#PinoyFamGoals
#DSWDGitnangLuzon
#MayMalasakitSaPamilya
#2018NationalFamilyWeek




MAG-ASAWANG AGTA AT AETA, NANGUNA SA PAGPAPAUNLAD NG KATUTUBONG KOMUNIDAD

Alamin kung paanong ang dating hindi nakapagtapos ng elementaryang Agta, at hindi nakapagtapos ng sekondaryang Aeta ay naging leader ng kanilang komunidad, at naging inspirasyon sa mga katutubo para bantayan ang kanilang kalusugan, magpatuloy sa pag-aaral, at humakbang tungo sa kaunlaran.

Usaping Pangkalusugan
“Marami po kami [mga katutubo] na naranasang diskriminasyon sa Health Center o ospital man. Twing magpa-check up kami ay hindi po kami pansin ng mga doktor at nurses, halos yaw kaming lapitan, tignan o hawakan,” bahagi ni Nanay Zyrah G. Dela Cruz, 29, Parent-Leader ng mga benepisyaryo ng Modified Conditional Cash Transfer (MCCT) sa Sitio Dumaguipo, Brgy. Cozo, Casiguran, Aurora.

Aniya, ang mga ganitong karanasan sa pag-abot ng mga pang kalusugang serbisyo ng gobyerno ang natulak ka kanýa na maging kauna-unahang Barangay Health Worker (BHW) sa kanilang lugar. Ninais n’yang manguna sa pagtutugon sa mga pangunahing pangangailang pangkalusungan ng kaniyang mga kapatid na katutubo. Sa mga seminars, trainings, at workshop na patungkol sa kalusugan na kanyang napuntahan ay kanyang binihagi ang mga diskriminasyon na kanilang nararanasan, na nabigyang pansin. Kasabay nito ay ang pagtutok din ni Nanay Zyrah usaping hygiene para sa kanyang mga kapatid na katutubo. Kaya naman, aniyaý tila nagkaroon ng priority lane para sa mga katutubo sa bawat health center at ospital sa kanilang lugar.

Gayunpaman, hindi naging madali ang paglalapit ng pangkalusugang serbisyo ng pamahalaan sa kanilang komunidad. “Bakit kailangan pa nýan, eh nung bata naman tayo hindi natin kailangan ng kung anu-anong tinutusok para maging malusog,” ito ang ilan sa mga naging pahayag ng mga ka-tribo ni Nanay Zyrah, aniya. Ngunit dahil sa walang sawang pagbabahay-bahay at pagpapaliwanag ni Nanay Zyrah, ang mga kapatid nilang katutubo, kalaunaý niyakap din nila ang ang kultura ng palagiang pagpapa-check up, pagpapa-bakuna, at pagbibigay ng vitamins sa mga bata.

Nitong April 6, 2018 ay nagtapos ng elementarya si Nanay Zyrah, sa pamamagitan ng Alternative Learning System, na kanyang nadiskubri sa tulong ng pag-aaral nilang hatid ng MCCT. July 19, 2018, naman ng nakuha na rin niya ang diploma para sa sekondarya. Plano nýa ngayong mag-aral ng Midwifery.

Usaping Pang-edukasyon
Kasabay ng pagtutok ni Nanay Zyrah sa kalusugan ng kaniyang mga kapatid na katutubo, ay sýa namang pagtutok ng kanyang asawa, na si Tatay Jordan M. Dela Cruz, 30, sa pangangailangang pang-edukasyon ng mga katutubo sa kanilang komunidad.

Hindi naging prayoridad ng mga magulang ni Tatay Jordan ang pagpapaaral sa kanilang mga magkakapatid, ganoon pa maý hindi naging hadlang ito upang magsikap siyang maitawid ang pag-aaral ng sekondarya sa isang Open High School sa kanilang bayan. Sa kasalukuyan, siya ay kumukuha ng Bachelor of Science in Education sa Pearl River Community College, sa pamamagitan ng Distance Learning.

“Gusto kong ipakita sa mga magulang ko, sa mga anak ko, at sa mga kapwa ko katutubo na hindi hadlang ang kahirap, ang pagkakaroon ng asawa, pagkakaroon ng pamilya at mayroon ka na ring pinapaaral na mga anak, para makapagtapos din tayong mga magulang ng pag-aaral,” bahagi ni Tatay Jordan.

Bukod sa pagiging Pastor, pagbibigay ng mga ispiritwal na aral, at pagtuturo sa mga katutubong magsulat at magbasa (katuwang ang kaniyang asawa) ay nais ni Tatay Jordan na maging opisyal na guro sa kanilang komunidad.
Sa kasalukuyan, katuwang ang Non-Government Organization (NGO) na One in Christ Movement ay mayroon silang pinasisimulang library project, na aniyaý maglalaman ng katutubong kasuotan at gamitan, kasama ng mga libro at computers, para sa mga katutubo. “Sa ngayon po ay may mga nag-donate na ng libro, susukatin na rin po ang lupang tatayuan ng building ngayon Agosto,” pagmamalaki ni Tatay Jordan.

Usaping Pampamilya, Usaping Pangkomunidad
“Minsan niloloko ako ng mga kapit-bahay namin, mali raw yung nabili kong sabong panlaba, pambabae raw, kasi ako yung nakikita nilang naglalaba. Sa’kin naman, walang kaso ‘yun. Ganoon po talaga ang mag-asawa, natutulungan po dapat talaga,” kwento ni Tatay Jordan.

Kwento niya, siya ang nagpapaligo sa mga bata habang nagluluto naman ng almusal si Nanay Zyrah. Naghahati sila sa lahat ng gawain bahay. Minsan naman, ani Tatay Jordan, nakakasama niyang mangawil at magtabas sa bundok ang kanyang misis.

Walang gawaing pambabae, walang gawaing panglalake, ‘yan ang pinamumulat ng mag-asawa sa kanilang tatlo mga anak na sina Juries, 11, Zyrine Mae, 8, at Jyrah, 5. “Walang diskriminasyon po sa amin, para po sa amin ay walang limitasyon ang kakayahan,” pagbibigay diin ni Nanay Zyrah.

Mayroon ding dalawang scholars ang Pamilya Dela Cruz sina Richard at Andy Estanes, na kung ituring ng mag-asawa ay “anak.” Sinusuportahan nila ang pag-aaral ng mga ito sa pamamagitan ng pagbili ng kanilang school supplies, pagbibigay ng allowance, at grocery na kanila pang hinahatid sa boarding house ng magkapatid. Magkatuwang ang mag-asawa sa pagsusulong sa pagkakaroon ng mga katutubo ng pagpapahalaga sa pag-aaral, dahil wala pa rin nakakapagtapos ng kolehiyong katutubo mula sa bayan ng Casiguran. Naniniwala rin sila na hindi pa huli ang lahat para sa mga matatadang katutubong nais makapag-aral.

“Napakahalaga po na matuto kaming magbasa—na matuto kaming pahalagahan ang edukasyon,” bahagi ni Nanay Zyrah.

Kaya naman, laging bukas ang bahay ng Pamilya Dela Cruz, para sa lahat, bilang paaralan man o bahay huntahan. “Gusto po naming maging mabuting ehemplo ng aming mga anak, na masaya ang tumulong,” bahagi ni Tatay Jordan.

Sa kasalukuyan, si Tatay Jordan ay isa sa mga kagawad ng kanilang barangay, na nangunguna sa pagpapatupad ng mga bagong programa at proyekto para sa mga katutubo. Nito lamang taong 2017, katuwang ang kanilang Chieftain at ang pamunuuan ng Lalawigan ng Aurora ay nakapagpatayo sila ng isang Multi-Purpose Tribal Hall na pinagdadausan nila ng Cultural Night, meetings, at iba pang kultural at komunidad na gawain.

Isa rin ang Pamilya Dela Cruz sa magigasig na nagsusulong ng pagpre-preserba ng katutubong kultura sa kanilang lugar. “Sa ngayon po kasi tatlo nalang po nagpa-pratice ng katutubong sayaw ng mga Agta. Kaya mahalaga pong magkaroon ng mga aktibidad kung saan masasariwa ng mga katutubo ang kanilang kultura,” bahagi ni Tatay Jordan.

Kung susumahin, ang Pamilya Dela Cruz ay binubuo ng hindi lamang limang miyembro, kundi ng buong komunidad sa kanilang Sitio. Ang kanilang kwento ay hindi lang natatapos sa dalawang magkaibang tribong pinagbuklod ng pagmamahal, kundi ano ang naging bunga ng kanilang pagmamahal sa isa’t isa at sa sektor na kinabibilangan nila.

#PinoyFamGoals
#DSWDGitnangLuzon
#MayMalasakitSaPamilya
#2018NationalFamilyWeek




DSWD: Doing More in a Day is Serbisyong May Malasakit

Nueva Ecija. The Acting Secretary of the Department of Social Welfare and Development (DSWD) Virginia Orogo led the department’s ocular visit at Mega Drug Abuse Treatment and Rehabilitation Center (DATRC) on Saturday, 22 September 2018. Together with DSWD Field Office III Regional Director Gemma Gabuya, they discussed with Mega DATRC’s Commanding Officer Col. Nelson J. Dancel the rich opportunity of inter-agency partnership on rehabilitation program.

Mega DATRC presented their rehabilitation program from admission of residents to aftercare for both adults and minors or children in conflict with the law (CICL). Republic Act no. 9165 (Comprehensive Dangerous Drug Act of 2002) considers the minors’ “developmental age and potential to recover from dependence on drugs and to stop substance abuse, so that they can live productive, substance-free and crime-free lives.” Contrary to mainstream news, the government, through DSWD ensures the welfare of CICLs under their custody.

Rehabilitation Program

CICLs admitted in Mega DATRC will undergo a minimum of six (6) months to one (1) year of specialized rehabilitation program. This is created only for them because of their needs such as their right to learn. They will receive 800 hours or equivalent to 10 months of alternative learning system.

DSWD’s random interview to CICLs

Acting Secretary Orogo wanted to ensure the welfare of these minors. She personally conducted random interviews with CICLs. She made sure their condition does not affect their development and welfare.

Director Gabuya suggested capacitating of the Local Government Units and Barangay Local Government Units as part of the support network of the residents. One of the causes of relapse after their rehabilitation is lack of employment or source of income. Aside from the rehabilitation program, Mega DATRC, with the help of partner-agencies shall ensure that this finding will be addressed accordingly.

Family is also an essential part of the success of every rehabilitation process. “We should also include the families of these residents in your aftercare program,” Orogo said. Families must be considered as helping institutions in preventing relapse and furthering development.

Social Pension Payout

On the same day, Acting Secretary Orogo and Regional Director Gabuya attended the distribution of pension to some 793 Social Pension beneficiaries in Penaranda, Nueva Ecija. Together with the DSWD team, they ensured that the process of distribution is fast and comfortable for the senior citizens.

Acting Secretary Orogo ensures Elders’ welfare are not left behind.

Regional Director Gemma Gabuya encourages beneficiaries to count their pension before leaving.

Relief Operation

        DSWD serves more than that in a day. The municipality is also affected with the onslaught of Super Typhoon Ompong. Simultaneous with the above-mentioned program, DSWD distributed Family Food Packs to some 300 affected families. The beneficiaries were happy that even several days after Ompong left, the department still look after them during their recovery period.

DSWD Acting Secretary Orogo with Regional Director Gemma Gabuya distributing DSWD Family Food Packs to affected familes in Nueva Ecija




Two is Family

There are many variations of family, especially in the Philippines. The traditional ones are the nuclear and the extended family, but not all families has two parents and children. Some families are composed of a single parent and her/his child(ren). Dr. Elena Tesoro, a sociologist in Pampanga, defines family as a relationship of people with mutual benefit. Sometimes, they are the same blood that runs in our veins, the friends we choose and the individuals or groups we are willing to share our time and resources with.

Solo Parents, being one of the marginalized sectors recognized by the Department of Social Welfare and Development Field Office III (DSWD FO III), were given a simple day-off. DSWD FO III organized the Solo Parents Family Day participated by almost 400 Solo Parents all over Central Luzon. This was held on 18 September 2018 at Hacienda Gracia Hotel and Resort in Lubao, Pampanga. The participants were given necessary information on the programs and services they may avail from the department. “It is the policy of the State to promote the family as the foundation of the nation, strengthen its solidarity and ensure its total development. Towards this end, it shall develop a comprehensive program of services for solo parents and their children.” (RA 8972)

The winning performance of Cabanatuan City reps

A friendly competition showcasing folk dance was also concluded. Cabanatuan City reps bagged the first place on the third streak. “Masaya akong nakikita na maraming masaya,” expressed Rosario Cebricus, Focal Person for Solo Parents and Head of Crisis Intervention Unit.

This is only the kick-off celebration of the National Family Week. Pursuant to Presidential Proclamation No. 60 issued on September 28, 1992, which aims “to increase awareness on various family issues; enhance effectiveness of national and local efforts to carry out specific programs concerning families by generating new programs concerning families by generating new activities and strengthening existing ones; and promote collaboration among national and local non-governmental organizations in support of multi-sectoral activities.”

DSWD FO III prepared series of events to celebrate National Family Week from September 18-30, 2018.

  • September 18 – Solo-Parents Family Day (Kick-off Activity)
  • September 21-22 – Adoptive and Foster Family Assembly
  • September 24 – Flag Ceremony featuring Family Week
  • September 27 – Advocacy Caravan featuring Filipino Families
  • September 28 – Awarding of 2018 Huwarang Pamilya
  • September 30 – Walk for Life (A conclusion of Family Week and a Kick-off for Elderly Week)



DSWD FO III: Financial Management should be Internalized in all Levels of the Department

DSWD Field Office III (DSWD FO III), through its Financial Management Division (FMD), conducted a four-day orientation and workshop on Financial Management from 11 to 14 September 2018.

The department believes that Financial Management should not only be a concern of a single division of the department. In fact, its principles should be internalized not only in the management level, but also in the supervisory, support and front line level. Knowing how FMD operates will mitigate violations and conflicts arising in the administrative processes and will further the accomplishments and achievements of the Field Office.

The activity was participated by representatives of all offices in the region. Through this, the department also shows its commitment to all support and front line staff as DSWD’s assets in its operations and administrative processes. Developing the capacity of each staff is a worthwhile investment of the social service department.

One of the 7 groups during a knowledge application activity.

Topics discussed are:

  1. Fundamental Principles of Disbursement of Funds;
  2. Prevention of Disallowance;
  3. Cash-Based Budgeting;
  4. Relief of Property Accountability;
  5. GAM Key Features, Budget and Fund Classification;
  6. Guidelines on Processing of Claims;
  7. Fund Transfer to local Government Units;
  8. Management of Cash Advances; and
  9. Petty Cash Fund

The DSWD FO III’s FMD is being headed by its Division Chief, Maribel M. Blanco




Road to 2018 HAP Awards: DSWD FO III Bulacan Bags CSC’s Regional Pag-asa Award

Then and again, DSWD DPEO Bulacan bagged another recognition during the Civil Service Comission’s Search for Outstanding Government Worker 2018 or the “Honor Awards Program: Hero ang Public Servant”. They were awarded as the regional winner of Pag-asa Group Category.

DPEO Bulacan with DSWD FO III Regional Director Gemma B, Gabuya

Based on the criteria of the said search, DSWD FO III’s DPEO Bulacan exhibited, Noteworthiness of Outstanding Performance/Contribution, Impact of Performance/Achievement,  Reliability and Effectiveness, Consistency of Performance, Demonstrated Teamwork, Cooperation, Camaraderie and Cohesiveness. As the inspiring words of Dir. Nelson G. Sarmiento, CSC Region III, said, “They [honories] are doing something greater than their lives… these heroes are ordinary people like us who are doing extraordinary things.”

Congratulations, DSWD DPEO Bulacan, for being the regional winner for CSC Pag-asa Awards – Group Category!

May this award be an inspiration to continue our commitment to Serbisyong may Malasakit.

DPEO Bulacan is being supervised by its Provincial Team Leader Feliza V. Esguerra under the leadership of DSWD Field Office III Regional Director Gemma B. Gabuya.